Çocuklara yüksek notlar getirmeleri ya da kitap okumaları için para ödülü verseydik sizce sonuç ne olurdu?

2010-2011 yıllarında Harvard Üniversitesi'nde  25 devlet okulunda 5. sınıf öğrencilerinin katıldığı bir çalışma yapılmış.

Çocukların matematik notlarının yükselmesi karşılığında ailelere ve çocuklara önemli miktarlarda para ödülü koymuşlar.

Para ödülü öğrenci notlarını ne kadar arttırmış?

"Para her kapıyı açar" kültüründen gelen biriyseniz, önceden uyaralım araştırmanın sonuçları biraz dramatik!

Öğrenciler parayı alabilmek için ödevlerini bitirmişler ama 7 ayın sonunda matematik notlarında bir artış olmamış. Daha doğrusu notlarda hafif bir iyileşme olmuş ama sadece başarılı olan öğrencilerde!

Başarısızlarda bir gelişme yok. İlginçtir ki, çocukların okuma skorları daha da düşmüş.

Northwestern Üniversitesi'nde de bir deney yapılmış;

Öğrencilere yazın kitap okusunlar diye para verilmiş. Kural basitmiş:  "Ne kadar kitap, o kadar para!

Öğrenciler parayla biraz daha fazla kitap okumuşlar ama okuduklarından pek bir şey anlamadan! Okuduklarını anlama skorları artmamış.

Yine başarılı öğrencilerde biraz artış olmuş. Asıl hedef olan başarısız öğrencilerde bir iyileşme görülmemiş.

Peki, şimdi ne yapacağız?

Sınırları zorlayan ama gözlerini korkutmayan görevler:  

Ödev çocuğun seviyesinin çok üzerinde olursa gözünü korkutur, çok altında olursa sıkılmasına neden olur.

Çocuğu en çok motive eden şey, parmaklarının ucunda yükselerek ulaşabilecekleri, şu anki seviyesinin bir iki tık ötesinde olan bir şeyi yapabilme/başarma duygusudur.

Bilgisayar oyunlarında bulup, derslerde bulamadıkları şey budur. Çocuğunuz başarı duygusunu dersler yerine bilgisayar oyunlarında tatmin ediyorsa bu en azından "başarı iştahı" olduğunu gösteriyor!

Yaptıklarıyla, sonuçlar arasında doğrudan bir bağlantı görebildiklerinde:

"Ben bu ödevi yapıyorum ama ne işe yarıyor?"  "Bana ne faydası var?" Çocuk bunun cevabını göremiyorsa anlatmak gerek.  Gelecek hayalleriyle gündelik görevleri arasında bağ kurmasını sağlamak çok önemli.  Kendinden isteneni değil, gelecekteki amacının gereğini yaptığını düşünürse daha çok çalışacaktır.

Başarıyı iç güçlere bağlamak:

 Başarıyı para, şans gibi dış etkenlere bağlarsanız çocuğunuzun iç disiplin, konsantrasyon ve çalışkanlık gibi içsel becerileri gelişmeyecektir.

Başarılı çocuk büyütmedeki başarınızı, yokluğunuzda işlerini ne kadar iyi yaptıklarıyla ölçebilirsiniz.

Çocuklarınız başkaları görmezken de işini iyi yapıyorsa işinizi çok iyi yapmışşınız demektir.