Psikolog Robert Rosenthal ve arkadaşları öğretmen beklentisinin öğrenci başarısı üzerine etkisini ölçmek için bir deney gerçekleştirmişler.

Eğitim-öğretim yılı başlamadan önce bütün öğrencilere bir zeka testi uygulamışlar. Öğretmenlere Harward'ın hazırladığı bu testten yüksek puan alan öğrencilerin zekalarının zamanla "Arap atı gibi" açılacağını söylemişler.

Test edilen 320 öğrencinin içinden rastgele 65 öğrenci seçilmiş. Sözde yüksek puan alan bu öğrencilerin isimleri öğretmenleri ile paylaşılmış. Öğretmenlere bu öğrencilerin sene içinde "beklenmedik bir şekilde zekileşecekleri" söylenmiş.

Böylece öğretmenlerde o öğrencilere karşı güçlü bir başarı beklentisi oluşturulmuş. Geriye kalan öğrencilerle ilgili olumlu ya da olumsuz bir bilgi verilmemiş. Araştırmacılar öğretmenlere kesinlikle bu bilgiyi öğrencilerle paylaşmamalarını söylemişler.

Eğitim-öğretim yılının sonunda aynı zeka testi tekrar uygulanmış. Sene başında isimleri "rastgele" seçilip öğretmenlere verilen öğrencilerin, gerçekten de zihinsel olarak büyük bir gelişme gösterdikleri tespit edilmiş. 

Öğretmenlerin başarılı olmasını beklediği öğrenciler, gerçekten de başarılı olmuşlar. Kısacası kehanet kendini gerçekleştirmiş! 

Bir insanın beklentilerinin, başka bir insanın performansını etkilemesine "Pygmalion etkisi" veya "Beklenti Etkisi" deniyor. 

Peki nasıl oluyor da, zeki olduğunu düşünmek bir öğrencinin zekasını arttırabiyor ? Rosenthal ve Jacobson'a göre birkaç neden var;

- Öğretmenler başarılı olacaklarını düşündükleri öğrencilere -çoğu zaman farkında bile olmadan- daha sıcak yaklaşıyorlar.

- Bir öğrencinin daha zeki olduğuna inanan öğretmen ona daha çok bilgi aktarıyor, onunla daha fazla konu işliyor.

-Daha zeki olduğuna inanılan öğrencilere daha sık söz alma şansı tanınıyor ve daha uzun konuşmalarına izin veriliyor. 

-Öğretmenler, yüksek performans göstereceğine inandıkları öğrencilere daha sık geri bildirim veriyor, hatalarını düzeltiyor ve başarılarını daha çok takdir ediyorlar. Seçilmiş çocuklara duygusal ve entelektüel yatırım yapıyorlar.

-Araştırmalara göre, bu teşvik edici tutum ve yüksek özen çocukların zekasını ve başarısını arttırıyor.

"Bu çocuk başarabilir" inancı başarı gerçeğini yaratıyor. Burada iyi haber şu ki, bu geliştirici yaklaşım herkesin kendi çocuğuna karşı kullanabileceği bir yöntem. Yarattığı etki ise, harika.:)